Publiczne wiki z modelem demokratycznym zwykle osiągają sukces. Co nie oznacza że każda decyzja musi zostać przegłosowana, ale zazwyczaj, w miarę możliwości, każda decyzja powinna osiągnąć konsensus społeczności. Poniższe wytyczne zostały ustalone w celu pomocy administratorom przy podejmowaniu właściwej decyzji:
- Zakładaj dobrą wolę
- W razie wątpliwości czy edycja miała na celu pomóc w rozwoju wiki, zawsze należy zakładać że twórca edycji miał dobrą wiarę przy jej wykonywaniu. Jeżeli oczywiste jest że edycja została wykonana w złym zamiarze, śmiało podejmij odpowiednie kroki, lecz jeżeli masz wątpliwości, traktuj ją tak, jakby została wykonana w dobrym zamiarze.
- Zarządzaj użytkownikami, nie zawartością wiki
- Gdy dochodzi do zawartości wiki, głos administratora powinien mieć taki sam priorytet jak każdego innego użytkownika. Narzucanie opinii przez administratorów powinno zdarzać się tylko wtedy, gdy społeczności nie udało się dojść do konsensusu. W przeciwnym wypadku, administratorzy powinni zachęcić niezgadzających się użytkowników do dyskusji. Administratorzy mogą dzielić się własną opinią, ale nie może to wyglądać jak jej narzucanie.
- Staraj się nie używać narzędzi administratorskich zbyt często
- Wszelkie problemy staraj się rozwiązywać z możliwie jak najbardziej minimalnym użyciem uprawnień administratora. Na przykład, gdy dwóch użytkowników wzajemnie wycofuje swoje edycje na stronie, ostrzeż ich i postaraj przedyskutować problem. Jeżeli to nie zadziała warto zabezpieczyć tymczasowo edytowaną stronę zamiast blokować użytkowników, szczególnie gdy wymagana jest ich uwaga. Blokowanie powinno być ostatecznością.
- Powyższa zasada nie dotyczy spamerów, mimo tego, nie powinno się nakładać blokad na stałe niezarejestrowanym użytkownikom. Adresy IP się zmieniają i we większości przypadków blokowanie spamerów nie przynosi efektu, jako że często spamują tylko raz z jednego adresu IP, więc czasem lepiej jedynie sprzątnąć spam. Jeżeli spam nie ustaje i powoduje poważne problemy, powiadom personel Gamepedii.
Rodzaje administratorów
Istnieją trzy różne rodzaje administratorów:
W tym poradniku wszystkie trzy rodzaje będą nazywane po prostu administratorem. Status administratora nie ma na celu mieć większej wagi przy dyskusjach społeczności czy wpływać bardziej niż użytkownicy na jej rozwój. Nie jest to również wymaganie przy moderacji czy pilnowaniu zasad. Jak wszyscy użytkownicy administratorzy powinni stosować się do obowiązujących zasad oraz decyzji społeczności.
Blokowanie
Na Gamepedii, wszystkie blokady są nakładane globalnie, więc blokada powinna występować jedynie gdy jest ona naprawdę potrzebna.
Blokady są nakładane za pomocą specjalnego narzędzia dostępnego pod stroną specjalną Specjalna:Blokuj. Wymagane jest podjęcie paru kroków w celu nałożenia blokady:
- Określenie nazwy użytkownika bądź adresu IP do zablokowania. Wprowadź nazwę użytkownika lub adres IP do zablokowania polu „Adres IP lub nazwa użytkownika”. Nieistniejące nazwy użytkowników również są możliwe do zablokowania, więc upewnij się że nazwa została wpisana poprawnie. Możliwa jest również blokada zakresu IP.
- Zwykle jednak blokowanie odbywa się przez użycie „Zablokuj użytkownika” w panelu bocznym, lub linku „zablokuj” przy nazwie użytkownika/adresie IP na stronie Specjalna:Ostatnie zmiany.
- Określenie długości blokady. Do wybrania jest możliwa ustalona wartość z listy wyboru zatytułowanej „Czas trwania”, lub wprowadzenie własnej wartości zgodnej z standardem formatu GNU, w polu tekstowym obok. Wszystkie blokady na Gamepedii są globalne (nakładane na wszystkich wiki Gamepedii). Żadna blokada nie powinna trwać wiecznie.
- Pomimo faktu że pole przyjmuje dużo różnych formatów czasu (Fortnights, „Next Thursday”), zalecane jest używanie zwykłego standardu „lata, miesiące, tygodnie, dni, godziny i minuty”.
- Możliwe jest używanie wartości dziesiętnych. Dzięki czemu, „8.725 fortnights” jest poprawną wartością (mimo że dziwną i swój sposób irytującą) dla czasu blokady.
- Określenie powodu blokady (opcjonalne). Powód blokady będzie wyświetlany zablokowanemu użytkownikowi przy próbie zmiany strony, jest on widoczny na liście zablokowanych użytkowników.
- Tym bardziej szczegółowy tym lepszy. Jeżeli to możliwe, rozważ dodanie dowodów złamania zasad.
Naciśnij "Zablokuj użytkownika" aby nałożyć blokadę. Wszystkie blokady są zapisywane w rejestrze blokad, oraz wszystkie obecnie aktywne blokady są widoczne na liście aktywnych blokad.
Opcje blokowania
Strona blokowania ma dwie ważne opcje:
- Zapobiegnij utworzeniu konta: Każda osoba próbująca utworzyć konto z zablokowanego adresu IP nie będzie mogła tego zrobić.
- Ta opcja powinna zostać użyta gdy mamy doczyniania ze spamerem IP, gdyż znani są oni z tworzenia konta pod nazwami takimi jak „Ki3H5x” aby ominąć blokady. Ta opcja działa również przy blokowaniu zarejestrowanych użytkowników - mimo że nie widzimy ich adresu IP, oprogramowanie zajmuje się tym samo.
- Zablokuj ostatni adres IP tego użytkownika i automatycznie wszystkie kolejne, z których będzie próbował edytować: (W skrócie autoblock) Ta opcja odnosi się jedynie do blokad zarejestrowanych użytkowników. Gdy włączona, spowoduje blokadę każdego nowego adresu IP, spod którego ktoś spróbuje się zalogować na podane konto.
- To opcja stworzona specjalnie dla „bardzo wyspecjalizowanych haxerów”, którzy myślą, że gdy poproszą mamę o zawiezienie do najbliższej biblioteki, będą oni mogli kontynuować niszczenie wiki z innego adresu IP. Ta opcja powinna być włączona przy blokowaniu zarejestrowanych spamerów/spambotów, gdyż ma szansę na zablokowanie innego adresu IP zanim spamer się zorientuje.
- Autoblokowanie jest automatycznie wykonywanie przez oprogramowanie MediaWiki, i działa przez dobę. Takie blokady są widoczne na stronie Specjalna:Ipblocklist (nie w domyślnym rejestrze blokad) ponieważ są dodawane automatycznie.
- Należy zachować ostrożność przy nakładaniu automatycznej blokady, gdyż w przypadku dynamicznych adresów IP może spowodować zablokowanie dużej ilości niewinnych użytkowników.
Więcej szczegółowych informacji na temat blokowania pojedynczych użytkowników dostępne na wytycznych blokowania.
Efekty blokady
Zablokowani użytkownicy wciąż mogą przeglądać strony na wiki, lecz nie mogą oni ich edytować, tworzyć, przenosić, przesyłać plików itd. Wszystkie dodatkowe uprawnienia użytkownika (usuwanie, zabezpieczanie stron, nadawanie uprawnień użytkownikom) są wyłączone na czas aktywnej blokady. Nie tyczy się to jednak możliwości blokowania/odblokowywania, które wciąż są możliwe do użycia (co pozwala na odblokowanie własnego konta).
Odblokowywanie
Adres IP czy zarejestrowane konto użytkownika może zostać odblokowane przez listę aktywnych blokad. W tym celu należy znaleźć zablokowany adres IP lub nazwę użytkownika (możesz do tego użyć pola „Szukaj”) na liście i użyć linku „Odblokuj” znajdującego się przy czasie blokady. To przeniesie Ciebie do strony z potwierdzeniem odblokowania użytkownika. Wprowadź powód odblokowania w pole „Powód”, oraz użyj „Odblokuj” aby usunąć blokadę. Wszystkie odblokowania są widoczne w rejestrze blokad.
Usuwanie
Przy usuwaniu strony upewnij się że na stronie „Linkujące” nie widnieje żadna inna strona, i usunięcie strony nie spowoduje zepsucia linków w innym miejscu na wiki.
- Nie usuwaj obrazu, jeżeli nie jesteś pewien czy jest on wykorzystywany w skórce okładu graficznego wiki (taki użytek nie jest widoczny na stronie „Linkujące”).
Zmiana widoczności pojedynczych zmian
Czasami wymagane jest ukrycie informacji na temat danej edycji. Jest to przydatne w przypadku gdy zostały dodane dane: prywatne, łamiące prawo czy wrażliwe informacje osobowe. Takimi danymi mogą być hasła czy informacje osobowe. Gdy zauważyłeś taką edycję, natychmiast ją wycofaj oraz powiadom swojego menedżera wiki o zaistniałym fakcie.
Narzędzie ukrywania widoczności edycji umożliwia ukrycie następujących informacji o edycji: różnice pomiędzy zmianami, opis zmian oraz nazwa użytkownik/adres IP użytkownika dokonującego zmiany. Jedynie inni administratorzy mogą zobaczyć zawartość ukrytych informacji. Uprawnienie do zmiany widoczności pojedynczych zmian jest dostępne jedynie dla personelu Gamepedii.
Zabezpieczanie
Zabezpieczanie strony zapobiega jej edytowaniu. Narzędzie zabezpieczenia strony jest głównie wykorzystywane przy ważnych elementach wiki narażonych na wandalizmy (strona główna, lub często używane szablony), lub jako tymczasowy środek zapobiegawczy przy wojnie edycji lub masowym wandalizmom strony. Istnieją trzy różne typy zabezpieczeń:
- Częściowe zabezpieczenie: Jedynie zarejestrowani użytkownicy będą mogli zmieniać tę stronę. Każdy niezarejestrowany użytkownik wciąż będzie mógł obejrzeć kod źródłowy strony lecz nie będzie mógł dokonać zmian.
- Ta opcja przydaje się gdy strona jest masowo niszczona przez anonimowych (niezarejestrowanych) użytkowników. Nie jest ona jednak przydatna w przypadku wojny na edycje.
- Pełne zabezpieczenie: Tylko administratorzy mogą edytować stronę.
- Pełne zabezpieczenie powinno być używane w przypadku często używanych stron (jak strona główna, czy szablony użytkowe), stron, które nigdy nie powinny być zmieniane przez kogokolwiek, nienależącego do administracji lub tymczasowo gdy na strona jest celem wojny edycji. Gdy mamy do czynienia z wojną edycji nie ważne, którą wersję strony postanowimy zabezpieczyć, będzie ona zła. Ważne jest aby w takim przypadku zabezpieczyć stronę na jak najmniejszy okres czasu jak to tylko możliwe.
- Zabezpieczenie dziedziczące (kaskadowe): Strona oraz wszystkie pliki, szablony, strony, które się na niej znajdują zostają również zabezpieczone.
- Zabezpieczenie dziedziczące NIGDY nie powinno być używane wraz z zabezpieczeniem częściowym. Ponieważ zabezpieczenie dziedziczące zabezpiecza wszystkie strony zabezpieczeniem pełnym, każdy zarejestrowany użytkownik, może dodać plik bądź szablon do strony z takim zabezpieczeniem i spowodować pełne zabezpieczenie umieszczonego szablonu/pliku (coś co jedynie administrator powinien móc zrobić).
- To zabezpieczenie stosowane jedynie w nagłych wypadkach, zwykle używane przy tymczasowym zabezpieczeniu strony o dużym ruchu (strona główna). Powinno się unikać stosowania tego zabezpieczenia za wszelki koszt, gdyż może to spowodować zabezpieczenie szablonów używanych w innych miejscach (co spowoduje utworzenie kopii szablonu na tej wiki i zabezpieczenie jego).
Zabezpieczanie przed przenoszeniem
Przez zaznaczenie opcji "Odblokuj dodatkowe opcje zabezpieczania" na stronie narzędzia zabezpieczania stron, zostanie odblokowana opcja zabezpieczenia strony przed jej przenoszeniem. Jest to opcja używana gdy strona nie powinna być przenoszona, ale nadal powinna być możliwość jej edycji.
Zabezpieczanie nazwy strony
Jeżeli strona nie istnieje, jest możliwość zabezpieczenia nazwy strony. Spowoduje to że nie będzie mogła powstać strona o podanej nazwie ani żadna inna strona nie może zostać przeniesiona na tę nazwę. Zwykle używa się takiego zabezpieczenia w przypadku stron, które nie powinny istnieć.
Zabezpieczanie plików
Aby zabezpieczyć już przesłany plik przed jego zamianą, należy użyć opcji zabezpieczenia jak w przypadku każdego artykułu.
Konflikty przy zabezpieczaniu
Przy tymczasowej blokadzie strony użytej jako środek zapobiegawczy przy wojnie edycji, zabezpieczenie może zostać odebrane jako poparcie aktualnie zabezpieczonej wersji strony. Nie jest to prawdą. Należy pamiętać aby rozpocząć dyskusję na ten temat z użytkownikami prowadzącymi wojnę edycji.
Szybkie wycofywanie zmian
Każdy użytkownik może wycofać edycję. Administratorzy mają jednak dostęp do funkcji szybkiego wycofywania edycji aby przyśpieszyć ten proces. Aby szybko wycofać edycje należy użyć linku „cofnij x edycji” znajdującego się na historii zmian strony, stronie z wkładem użytkownika czy na stronie z różnicami wersji. Cofnięcie edycji zostanie oznaczone jako drobne oraz zostanie dodany opis zmian bazowany na zawartości strony MediaWiki:Revertpage.
Bezstronność
Większość aktywnych administratorów zajmuje się również edycją stron. Może to spowodować konflikt interesów. Na przykład, gdy po wykonanej edycji, użytkownicy zaczynają Ciebie atakować, blokowanie ich może zrodzić podejrzenia o używanie narzędzi administratorskich w celu kontroli nad zawartością wiki.
Z tego powodu:
- Jeżeli jesteś uczestnikiem konfliktu, poproś innego administratora o interwencję.
- Jeżeli jesteś osobiście zaangażowany w konflikt, poproś innego administratora o interwencję.
- Oznajmiaj o swoim statusie administratora tylko gdy wyjaśniasz powód użycia narzędzi administratorskich.
Znaczenie administratorów
Administratorzy nie mają większego znaczenia niż każdy inny użytkownik w procesie edycji. A przynajmniej tak lubimy mówić. Precyzując, administratorzy mają trochę więcej znaczenia niż osoby bez uprawnień administratora. To dodatkowe znaczenie jest całkowicie nieumyślne i wynika z kultury wiki. Ludzie patrzą na administratorów jako bardziej doświadczone i odpowiedzialne osoby, przez co są mniej chętni do kwestionowania ich opinii. Mimo że nie jest to wina administratorów, należy pamiętać że każdy administrator powinien uważać aby nie nadużywać dodatkowych mocy redakcyjnych. Sugestie jak to robić są z natury kontrowersyjne -- dlatego jeżeli nie zgadzasz się z sugestią niżej, napisz o tym na dyskusji tej strony.
Kilka sposobów na zapobieganie nadużyciom:
- Zaprzeczaj ważności roli administratora gdy zostanie użyty taki argument w dyskusji.
- Kładź nacisk na uzasadnianie swoich edycji/akcji. Gdy jakiś temat może być kontrowersyjny omów go na stronie dyskusji. To rada dobra dla wszystkich użytkowników, aczkolwiek szczególnie ważna dla administracji -- brak opisu zmian na większej edycji może dać wrażenie że została ona wykonana jednostronnie, dla osobistego celu.
- Okazjonalnie przypominaj użytkownikom że mogą wycofać edycję administratora jeżeli uważają ją za niepoprawną. Możesz to zrobić poprzez dodanie do opisu zmian podobnego sformułowania jak "jeżeli się nie zgadzasz, wycofaj". Mimo że każdy może wycofać edycję administratora, warto w taki sposób pokazywać że nie ma w tym nic złego.
- Jeżeli byłeś administracyjnie zaangażowany w artykuł, postaraj się go omijać przez jakiś czas.
Inne przydatne informacje
- Obserwowanie strony Gamepedia Help Wiki:Prośby do administratorów może być dobrym pomysłem. Pozwala to na śledzenie najnowszych spraw prawdopodobnie wymagających uwagi administratora.
- Administratorzy powinni być łatwo dostępni przez email z opcji "Wyślij email do tego użytkownika" znajdujący się na panelu bocznym podczas przebywania na stronie użytkownika. Aby wysyłanie emaila było możliwe wymagane jest aktywowanie tej funkcji w preferencjach. Pozwala to społeczności na dyskusję o blokadach i zabezpieczeniach poza widokiem wszystkich użytkowników. Jeżeli problem został zgłoszony w ten sposób, i wymagana jest decyzja społeczności, należy przedyskutować ją na wiki.
pl:Poradnik administratora